Wyświetlenie artykułów z etykietą: peta

środa, 13 wrzesień 2017 13:50

Małpi biznes

Prawa do utworu przysługują z zasady jego twórcy. Czy od takiej zasady są jednak wyjątki? Sprawa wydawałaby się jasna w przypadku bardzo popularnego w ostatnich latach rodzaju zdjęcia robionego samemu sobie – selfie. Prawa autorskie powinny przysługiwać osobie na nim widocznej. Co jednak w sytuacji, kiedy selfie profesjonalnym aparatem zrobi sobie małpa?

Chodzi tu o fotografię, która powstała w 2011 r. w Indonezji, kiedy to fotograf David Slater zostawił na stelażu swój aparat, z czego skorzystała małpa z gatunku makaków, naciskając spust i robiąc sobie całkiem udane zdjęcie. Fotografia przedstawiająca pysk makaka o bursztynowych oczach, z wyszczerzonymi w uśmiechu zębami obiegła wówczas cały świat, a nawet trafiła na Wikipedię, skąd usunięcia jej zażądał fotograf. Fundacja Wikimedia uznała jednak, że prawa autorskie do zdjęcia nie należą do fotografa i odmówiła usunięcia fotografii. Slater twierdził natomiast, że jego odbyta w 2011 r. podróż do rezerwatu przyrody Tangkoko-Batuangus na indonezyjskiej wyspie Sulawesi miała zwrócić uwagę na pomoc zagrożonym wymarciem naczelnym, a powstanie zdjęcia nie byłyby możliwe, gdyby wcześniej nie rozstawił on sprzętu fotograficznego.

W sprawę włączyła się organizacja PETA, dbająca o prawa zwierząt, która wniosła do sądu o stwierdzenie autorstwa zdjęcia. W wydanym w styczniu 2016 r. wyroku sąd uznał jednak, że prawa autorskie należą do fotografa, ponieważ nie rozciągają się one na zwierzęta. PETA zaskarżyła jednak wyrok i w sprawie, we wrześniu 2017 r., musiał wypowiedzieć się sąd wyższej instancji. Finalnie, strony sporu zawarły ugodę, w ramach której Slater przekaże 25% przychodów ze sprzedaży „małpiego selfie” na rzecz organizacji charytatywnych w Indonezji, które chronią tam makaki czubate, uważane za gatunek krytycznie zagrożony. Niestety nie wiadomo, czy ugoda przewiduje jakieś wynagrodzenie dla pozującego do selfie modela, który najprawdopodobniej chciałby, żeby wypłacono je w bananach.

Dział: Aktualności